Hormon Insulin là gì?
Insulin là một nội tiết tố do tế bào beta của tụy tiết ra có vai
trò làm giảm đường huyết. Insulin có trọng lượng phân tử khoảng 5808 Dalton và
được cấu trúc bởi hai chuỗi polypeptid: A và B.
Tác dụng của Insulin?
Insulin là hormon duy nhất của cơ thể có tác dụng làm hạ đường
máu. Hiệu quả này do tác dụng của insulin lên quá trình chuyển hóa glucid,
lipid và protein trong cơ thể.
Tác dụng của Insulin lên chuyển hóa glucid (tinh bột)
- Insulin làm tăng dự trữ glycogen và thoái hóa glucose ở
cơ. Sau bữa ăn, lượng glucose máu (đường máu) tăng cao sẽ kích thích tiết
insulin, dẫn đến tăng vận chuyển glucose vào tế bào. Nếu cơ không hoạt động,
glucose được chuyển sang dạng dự trữ là glycogen.
- Nếu glucose máu tăng cao mà glucose lại không đi vào được
bên trong tế bào sẽ dẫn đến tình trạng tăng áp lực thẩm thấu máu có thể dẫn đến
hôn mê và tử vong. Khi thiếu insulin, tế bào không có đủ glucose để chuyển hóa
thành năng lượng, quá trình chuyển hóa trong tế bào đi theo con đường chuyển
hóa lactic, có thể gây toan máu.
- Một trong những tác dụng quan trọng nhất của insulin là
chuyển phần lớn glucose ở gan thành dạng glycogen để dự trữ. Khi lượng glucose
máu bị giảm, sự tiết insulin bị ức chế thì glycogen lại được phân ly để giải
phóng thành glucose vào máu.
- Ngoài ra, insulin còn ức chế quá trình tân tạo đường trong
cơ thể (tân tạo đường là quá trình sử dụng acid amin trong cơ thể để tạo thành
glucose).
Tác dụng của Insulin lên chuyển hóa lipid (chất béo):
- Insulin làm tăng tổng hợp acid béo từ glucid và vận chuyển
chúng tới mô mỡ.
- Khi thiếu insulin, sẽ dẫn đến tăng glycerol và acid béo
trong máu (tăng mỡ máu). Nồng độ lipid (chất béo) trong máu tăng dẫn đến vữa xơ
động mạch ở bệnh nhân đái tháo đường.
Tác dụng của Insulin lên chuyển hóa protein (chất đạm)
- Insulin làm tăng tổng hợp và dự trữ protein ở hầu khắp tế
bào của cơ thể. Nếu thiếu Insulin, sự phân giải protein tăng, làm giảm protein ở
các mô, cơ thể gầy sút. Đó là lý do tại sao bệnh nhân đái tháo đường có biểu hiện
uống nhiều, ăn nhiều nhưng lại gầy sút cân nhanh.
Insulin và bệnh đái tháo đường
- Ở bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường type 1, tế bào beta của
tụy bị phá hủy dẫn đến thiếu insulin hoàn toàn. Do vậy bệnh nhân đái tháo đường
type 1 cần phải được điều trị bằng cách bổ sung Insulin từ bên ngoài vào cơ thể.
- Ở bệnh nhân đái tháo đường type 2, cơ thể vẫn sản xuất được
Insulin nhưng lại có hiện tượng kháng insulin ở tế bào đích. Ở giai đoạn đầu của
bệnh, cơ thể phản ứng bằng cách tăng tiết insulin, khi bệnh tiến triển, các tế
bào beta của tụy bị suy giảm dẫn tới bệnh nhân đái tháo đường type 2 phải điều
trị phối hợp thuốc, thậm chí có thể bao gồm cả điều trị bằng insulin.
Khi nào người bệnh được chỉ định điều trị bằng insulin?
Chỉ định điều trị bằng Insulin
- Đái tháo đường type 1 là bắt buộc phải điều trị bằng
insulin
- Cấp cứu tiền hôn mê hoặc hôn mê do đái tháo đường
Đái tháo đường type 2 đã được điều trị phối hợp các loại thuốc
uống nhưng không có hiệu quả
- Bệnh nhân đái tháo đường đang mắc các bệnh nhiễm khuẩn nặng
hoặc gầy sút cân nhiều, suy dinh dưỡng
- Bệnh nhân đái tháo đường có biến chứng tổn thương cơ quan
đích (tim, thận, não) như: đột qụy não, nhồi máu cơ tim, suy thận do đái tháo
đường...
- Bệnh nhân đái tháo đường cần ổn định đường máu trước,
trong và sau phẫu thuật
- Đái tháo đường ở phụ nữ có thai
Một số insulin điều trị tiểu đường dạng bút tiêm
Trên đây là một số loại bút tiêm tiểu đường thông dụng trên thị trường, sản phẩm cần được bác sĩ tư vấn và chỉ định trước khi sử dụng.
Nhận xét
Đăng nhận xét